Algemene landinformatie

Misschien wordt het niet voor niets 'het best bewaarde geheim van Europa' genoemd.
De prachtige zandstranden en het warme water van de Zwarte Zee in combinatie met tal aan leuke badplaatsen en hotels met uitstekende prijs/kwaliteit verhouding en veel faciliteiten maken Bulgarije tot een van de favoriete zon, zee en strand vakantiebestemming van de Europeanen. In de wintermaanden zijn juist de Bulgaarse bergen en skiresorts die een aantrekkingskracht uitoefenen op de wintersportliefhebbers.
Maar het land heeft nog veel meer te bieden. De laatste jaren verschuift de aandacht langzaam maar zeker naar het mooie binnenland van Bulgarije. Met zijn verborgen natuurschoon, pittoreske dorpjes, authentieke stadjes, prachtige kloosters en rijke culturele erfgoed biedt het land eindeloze mogelijkheden voor een onvergetelijke vakantie.
Door de onweerstaanbare combinatie van zon, zee, strand, bergen, cultuur, vriendelijke bevolking en mediterraan klimaat, is Bulgarije ongetwijfeld een van de meest verrassende vakantiebestemmingen van Europa.

- Ligging
- Landschap en natuur
- Bergen
- Dalen en valleien
- Rivieren en meren
- Zwarte Zee
- Natuurgebieden en ecotoerisme
- Klimaat
- Geschiedenis
- Cultureel erfgoed en UNESCO
- Religie
- Bevolking
- Bulgaarse keuken

Bulgarije ligt in het zuidoosten van Europa, op het Balkan schiereiland en heeft een landoppervlakte van bijna 111.000 km2, circa 2,7 keer zo groot als Nederland.
In het westen grenst Bulgarije aan Macedonië en Servië, in het zuidwesten aan Griekenland en in het zuidoosten aan het Europese deel van Turkije. Het land heeft nog 2 watergrenzen: de noordelijk grens met Roemenië wordt over een afstand van circa 425 km gevormd door de Donau en de oostelijke grens door de 385 km lange kuststrook van de Zwarte Zee.

Landschap en natuur

Bulgarije heeft een zeer gevarieerd landschap en een schitterende natuur. Hoge, ruige bergketens wisselen ongerepte en eeuwenoude bossen af, maar er zijn ook eindeloze vlaktes en valleien met vruchtbare landbouwakkers, wijngaarden en kleurige zonnebloemvelden. De Zwarte Zeekust is niet alleen bekend vanwege zijn lange, brede zandstranden maar ook vooral om zijn diversiteit aan natuurschoon, indrukwekkende kliffen, rotspartijen en schitterende, moerasachtige riviermondingen.

Bergen

Bulgarije heeft veel gebergten, bergketens en bergachtige gebieden, die 2/3 van het land in beslag nemen en zo verspreid zijn dat elk deel van het land een totaal andere aanblik heeft. Door het constant wisselende landschap heeft men het gevoel telkens zich in een nieuwe omgeving te bevinden, wat het land bijzonder geliefd maakt onder de natuurliefhebbers. Hieronder een overzicht van de meest populaire Bulgaarse bergen.

- rila gebergte

Het Rila gebergte, gelegen in het westen van Bulgarije en ten zuiden van de hoofdstad Sofia is het hoogste berggebied van Bulgarije en het hele Balkan schiereiland, met als hoogste punt de bergtop Musala (2925 m). Dit gebied is tevens het grootste natuurpark van Bulgarije en herbergt vele zeldzame wilde dieren en bijzondere plantensoorten, meer dan 140 bergmeren, met als de grootste trekpleister - Sedemte Rilski ezera (de 7 Rila meren), gelegen op 2500 m hoogte. Daarom is het gebied ook enorm geliefd onder de bergwandelaars, klimmers en natuurliefhebbers. Een van de 7 culturele erfgoederen opgenomen in de lijst UNESCO, ligt ook verscholen in de eeuwenoude bossen van Rila - het prachtige Rila klooster. In Rila bevindt zich ook het oudste skioord van Bulgarije - Borovets, een van de meest favoriete en bekendste wintersportplaatsen van het land.

- pirin gebergte

Het Pirin gebergte, gelegen in het zuidwesten van Bulgarije, ten zuiden van Sofia en het Rila gebergte is qua hoogte, met als top Vihren (2914 m) het hoogste punt, de tweede van het land. Ook hier vindt men vele bergmeren, rivieren, watervallen, prachtige bergdorpjes en veel natuurschoon. Vanwege de zeldzame rijkdom en diversiteit aan planten en dieren is een deel van het Pirin gebergte uitgeroepen tot Nationaal Park, dat onder bescherming van de UNESCO staat. Pirin is geschikt voor zowel beginnende als ervaren wandelaars en wintersportliefhebbers. In Pirin ligt namelijk de tweede en de snelstgroeiende wintersportplaats van Bulgarije - Bansko.

- balkan gebergte

Het Balkan gebergte of Stara Planina (de oude berg) genoemd, doorsnijdt Bulgarije precies in het midden, van oost naar west, en verdeelt het land zo letterlijk in 2 delen. Het gebergte is in vergelijking met Pirin en Rila minder hoog (de hoogste top is Botev 2376 m) en ruig maar daardoor veel toegankelijker. Ook hier zijn er vele natuurgebieden, meren, watervallen, diverse dier- en plantensoorten te vinden. De Balkan heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Bulgarije, vooral tijdens het verzet en bij de bevrijding van het land van de Ottomaanse bezetters en is daarom een waar openluchtmuseum met veel schilderachtige dorpjes zoals Koprivshtitsa en Bozhentsi en talloze klooster en kerken, alle schitterend gelegen en verscholen in de diepe bossen van de Balkan. Het gebergte is erg geliefd onder wandelaars en fietsers. Er zijn veel Eco-paden aangelegd, die dwars door de natuur lopen, die geschikt zijn voor ervaren maar ook onervaren wandelaars van alle leeftijden.

- rodopi gebergte

Het Rodopi gebergte, gelegen in het zuiden van Bulgarije wordt vaak het mysterieuze gebergte van Bulgarije genoemd. Met een lengte van 220 km is er veel variatie aan natuurschoon, waaronder vele grotten, watervallen, mineraalbronnen, rotsformaties en natuurfenomenen zoals de Yagodina grot, de stenen paddenstoelen in Tatul en de Wonderbaarlijke bruggen bij Chepelare. In de Rodopi zijn ook veel archeologische opgravingen zoals de Thracische stad Perperikon en volgens de mythologie heeft hier ooit de beroemde Thracische zanger Orpheus gewoond. De natuur in de Rodopi is ongerept en veelzijdig waardoor het zich bij uitstek leent voor wandelen. Ook zijn er veel zeldzame vogelsoorten waardoor het veel vogelliefhebbers aantrekt. In Pamporovo - de derde wintersportplaats van Bulgarije kunnen zowel ervaren als beginnende skiërs uitstekend aan hun trekken komen.

- strandza gebergte

Het Strandzha gebergte, gelegen in Zuid-Oost Bulgarije, aan de Zuidelijke Zwarte Zeekust en tegen de Turkse grens, is volgens velen de meest spirituele plek van Europa. Het gebied is jarenlang vrijwel ontoegankelijk geweest en daardoor nog steeds ongerept en maagdelijk. Een groot deel van dit gebied is uitgeroepen tot nationaal park, waar maar liefst 5 reservaten te vinden zijn. In Strandzha leven vele beschermde dieren, vogels en planten. Door de ligging vlakbij de zee is het een leuke bestemming voor zon, zee, strand en natuurliefhebbers.

- vitosha gebergte

Het Vitosha gebergte ligt een paar kilometer ten zuiden van de Bulgaarse hoofdstad Sofia en is het favoriete recreatiegebied van de inwoners van Sofia. De hoogste top - Cherni Vruh is met zijn bijna altijd besneeuwde toppen een onlosmakelijk deel van het stadsbeeld van Sofia. Het natuurpark Vitosha is daarnaast het favoriete recreatie gebied van de inwoners van de hoofdstad. In de warme zomermaanden ontvluchten ze de drukte van de stad om hier verkoeling te zoeken en in de wintermaanden stappen ze op de lange latten om even stoom af te blazen op de lange pistes, terwijl ze genieten van de prachtige natuur en het adembenemend uitzicht over hun woonplaats.

Dalen en valleien

Tussen alle bergen, snelle rivieren en dichte bossen is er ook veel ruimte voor beschutte dalen, uitgestrekte vlaktes en vruchtbare valleien, die van essentieel belang zijn voor de landbouw en de lokale economie.

- donauvallei

De Donau vlakte ligt ten noorden van het Balkan gebergte en strekt zich uit langs de Donau bijna over geheel Noord Bulgarije. Het oosten van de vallei - het Dobrudzha - is de zogenaamde graanschuur van het land. Iets verderop naar het midden worden de graanvelden vervangen door zonnebloemvelden, die in de zomermaanden als een prachtige gele deken het land bedekken.
De heuvelachtige delen van de Donau vallei worden vooral gebruikt voor het telen van één van de belangrijkste exportproduct van het land - de wijn. 30% van de wijngaarden ligt in dit deel van Bulgarije.
Daarnaast zijn de oevers van de Donau een belangrijke broedplaats voor vele zeldzame en bijzondere vogelsoorten. Vooral het natuurreservaat Sreburna meer is een echt paradijs voor de vogelliefhebbers.

- rozenvallei

De Rozenvallei ligt in centraal Bulgarije, verscholen tussen de Balkan en het Sredna Gora gebergte. In werkelijkheid bestaat de vallei uit 3 naast elkaar gelegen dalen, waardoor een specifiek microklimaat ontstaat met korte, milde winters en warme lentes. Zo ontstaat een perfect klimaat voor het telen van de beroemde Rosa Damascena roos, het nationaal symbool van Bulgarije en tegelijkertijd het gewas waaruit het duurste exportproduct van Bulgarije gewonnen wordt; de Rozenolie. De Rozenvallei is op z'n mooist van midden mei tot begin juni, wanneer de rozen in bloei staan. De anders zo rustige regio wordt dan overspoeld door bezoekers, die aangetrokken worden door de geur van de rozen maar ook door het jaarlijkse Rozen festival.

Rivieren en meren

Bulgarije telt talloze rivieren, natuurlijke meren, stuwmeren, ondergrondse rivieren en mineraalwaterbronnen.

- rivieren

De langste rivier die door Bulgarije stroomt is de Donau - 470 km. De langste Bulgaarse rivier is echter de Iskar met een lengte van 368 km. De Iskar ontspringt in het Rila gebergte, doorkruist het Balkan gebergte waar hij een indrukwekkende kloof van 65 km achterlaat, om daarna in de Donau uit te monden. Behalve de Iskar, heeft de Donau ook veel andere zijrivieren zoals de Lom, Vit en Osum, die een belangrijke waterbron vormen voor de landbouw in de Donau vallei.
Behalve in de Donau monden veel rivieren ook in de Zwarte Zee, waarvan Kamchia de langste is (245 km). De andere 2 belangrijke rivieren die hun weg door de bergen naar de zee vinden zijn de Ropotamo en Veleka.
Een groot deel van de rivieren in Zuid Bulgarije, zoals Maritsa (321 km) zoeken echter een kortere weg en gaan daarom de grens over om via Griekenland in de Egeïsche zee uit te monden.

- meren

Bulgarije heeft meer dan 400 natuurlijke en stuwmeren. De grootste bevinden zich in de buurt van de Zwarte Zee, zoals de meren rond Varna en Bourgas. De mooiste natuurlijke meren zijn echter in de bergen te vinden, met name in Rila (140) en Pirin (120). De bekendste meren zijn ongetwijfeld de 7 meren van Rila gelegen op 2200-2500 m hoogte. Er zijn ook talloze stuwmeren en dammen waar waterkracht centrales gebouwd zijn. Vaak worden deze stuwmeren als recreatiegebieden gebruikt.

- mineraalwater bronnen

Bulgarije is een van de landen met het grootste aantal natuurlijke mineraalwaterbronnen. Op dit moment zijn er meer dan 550 vindplaatsen van thermale bronnen met een gevarieerde samenstelling en een temperatuur tussen 37 tot 60°C. In het land zijn daarom vele kuuroorden die balneo- en spabehandelingen aanbieden. De bekendste ervan zijn Sandanski, Hisar, Velingrad en langs de Zwarte Zeekust- Albena, Sveti Konstantin en Pomorie.

De Zwarte Zee

Bulgarije grenst in het oosten aan de Zwarte Zee, een vrijwel gesloten zee ingeklemd tussen Europa en Klein-Azië, die alleen door de Bosporus verbonden is met de Zee van Marmara en via de Dardanellen uiteindelijk met de Egeïsche en Middellandse zee. Het diepste punt is 2210 m en het totale oppervlakte is 422.000 km2.
De Bulgaarse Zwarte Zeekust is 378 km lang en heeft een variatie aan mogelijkheden en landschappen. Langgerekte, brede zandstranden wisselen zich af met idyllische baaien en ruige rotspartijen. Rustige strandjes verscholen in jungleachtige gebieden, natuurreservaten en kronkelende rivieren die hoge bergen, uitgestrekte valleien en maagdelijke bossen moeten doorkruisen om zo hun weg naar de warme zee te vinden.
Als u op zoek bent naar een zonnige strandvakantie, gecombineerd met cultuur, ongerepte natuur en een uitbundig nachtleven dan bent u in Bulgarije op het juiste adres.

Natuurgebieden en ecotoerisme

Bulgarije heeft 160 beschermde natuurgebieden, tientallen prachtige natuurreservaten met een rijke flora en fauna, adembenemende watervallen, indrukwekkende rotsformaties, mysterieuze grotten en vele andere natuurbezienswaardigheden, die de bezoekers versteld doen staan. Ook UNESCO heeft de natuurschoon van Bulgarije ontdekt en er staan op dit moment 2 Bulgaarse vermeldingen in de wereldlijst met beschermde natuurgebieden: het Pirin Nationaal Park, vanwege de enorme diversiteit aan zeldzame en beschermde plantensoorten en het Sreburna meer, een broedplaats van meer dan 160 vogelsoorten, waaronder de bijna uitgestorven Kroeskoppelikaan.
Het natuurtoerisme in Bulgarije heeft een lange geschiedenis en elk Bulgaar vindt het bijna een plicht om alle belangrijke natuurgebieden van zijn of haar land te bezoeken. Daarom is ook de basis voor het ecotoerisme in Bulgarije vrijwel vanzelf ontstaan, enkel door de vraag van de lokale bevolking. Nu ook de buitenlandse bezoekers steeds meer interesse tonen in het Bulgaarse binnenland en natuur is de infrastructuur verder verbeterd en ontwikkeld, waardoor veel van de natuurschatten van Bulgarije goed toegankelijk zijn geworden.

Klimaat

Bulgarije heeft over het algemeen een karakteristiek Midden-Europese landklimaat, dat beïnvloedt wordt door het Balkan gebergte en de Zwarte Zee. Noord Bulgarije heeft een uitgesproken landklimaat, met hete zomers en strenge winters. Ten zuiden van het Balkan gebergte, dat een klimaatscheiding vormt, heerst een zachter klimaat en vertoont dichter bij Griekenland steeds meer mediterrane trekjes. 

De gemiddelde dagtemperaturen in het binnenland liggen tussen mei en september rond de 24°C. In de maand mei lopen de temperaturen al vaak op tot boven de 20°C en stijgen daarna door tot rond de 24°C in juni. Van de drie zomermaanden juli, augustus en september zijn de eerste twee duidelijk het warmst. De gemiddelde temperatuur ligt dan rond de 26 á 27°C. Maar september is met een temperatuur van gemiddeld 22°C ook nog aangenaam.
Langs de Zwarte Zeekust lopen de temperaturen in de maanden juli en augustus tegen de 30°C. Gelukkig zorgt de zeewind dan voor wat verkoeling en worden de nachten geregeld door een onweerbuitje opgefrist. Over het algemeen is het noordelijk gedeelte van de kust ongeveer 2°C koeler dan de kust in het zuiden. Doordat de Zwarte Zee een vrijwel gesloten zee is kan de watertemperatuur in de zomer stijgen tot 28°C.
's Winters ligt de temperatuur gemiddeld tussen -4°C en 6°C. De neerslag bedraagt gemiddeld 600 mm per jaar, in de bergen 1000 mm per jaar, vaak in de vorm van sneeuw. Zo kan er in de bergen geskied worden. Op de hoogste toppen blijft de sneeuw tot juni liggen.
De beste tijd om Bulgarije te bezoeken is sterk afhankelijk van het type vakantie dan u in gedachten heeft. Als u door het binnenland wilt rondreizen om veel dorpen, steden en bezienswaardigheden te bezoeken, dan zijn de maanden april, mei, juni en september het beste. Komt u voor een strandvakantie? Het zomerseizoen aan de kust begint officieel midden mei en eindigt begin oktober. De maanden juli en augustus zijn het drukst en het warmst. Wilt u in Bulgarije skiën, dan kan dit van december tot april.

Geschiedenis

Volgens archeologische vondsten werd Bulgarije al in 5500 v.Chr. bewoond door neolithische mensen. Daarna hebben veel oude beschavingen hun sporen hier achtergelaten.
De oudste civilisatie die tussen de 5de en de 1ste eeuw v.Chr. aan de territoria van huidig Bulgarije heeft geleefd, zijn de Thraciërs. Ze waren beroemd om hun rijke tradities, moedige krijgers en liefde voor kunst en cultuur. De bekendste Thraciërs zijn ongetwijfeld de zanger en dichter Orpheus en de slavenkoning Spartacus. De sporen van deze eerste bewoners van Bulgarije zijn tot op de dag van vandaag vrijwel overal in Bulgarije aanwezig en er worden nog steeds nieuwe, indrukwekkende vondsten gedaan.

De Thraciërs werden vanaf de 2de eeuw v.Chr langzaam verdreven van dit gebied, eerst door de Macedoniërs en later door de Romeinen die op hun buurt ook hun eigen cultuur hebben meegebracht. Vooral de Romeinen bouwden veel wegen, steden, theaters en badhuizen en maakten van de bestaande Thracische steden echte metropolen. Met name de steden Serdika (Sofia) en Trimontium (Plovdiv) werden zeer invloedrijk.

De welvaart van de Romeinen werd echter steeds meer bedreigd door invasies van barbaarse stammen die de Romeinen uiteindelijk van dit gebied hebben weten te verdrijven. Het rijk viel uiteen wat leidde tot het ontstaan van het Byzantijnse rijk met Constantinopol (huidig Instanboel) als hoofdstad.
In deze periode van volksverhuizingen en machtsvertoon werd Bulgarije gesticht in het jaar 681 door het samenvoegen van een groep Slavische en een groep nomadische stammen.

Hieronder een kort overzicht van de meest belangrijke gebeurtenissen van meer dan 1300 jaar Bulgarije:

681 - Khan Asparuch, sticht de Bulgaarse staat in de geschiedenis bekend als het Eerste Bulgaarse tsarenrijk.
863 - De Slavische monniken Cyrillus en Methodius ontwikkelen het glagolitische schrift en voeren de Slavische taal in de kerkelijke liturgie in. Het cyrillisch alfabet, dat oorspronkelijk Glagolica heette, werd later naar een van de monniken vernoemd.
865 - De heerser over Bulgarije, Tsaar Boris I, introduceert het Christendom.
893-927 - De regeerperiode van koning Simeon I, zoon van Boris I dat wordt getypeerd als 'De gouden eeuw van de Bulgaarse staat'. De grenzen van Bulgarije breiden zich uit van de Zwarte Zee tot de Adriatische Zee. Rond die tijd is Bulgarije een van de grootste landen van Europa.
1018 - Zware nederlaag van het leger van Samuil tegen de Byzantijnse troepen en het inlijven van Bulgarije bij het Byzantijnse rijk.
1185 - Opstand door de 'bogomilen' beweging onder leiding van de broeders Asen en Petar, die de Byzantijnse overheersing overwinnen en het Tweede Bulgaarse Tsarenrijk stichten.
1217-1241 - Tijdens het bewind van Ivan Asen II bereikt het rijk zijn opperste macht, met grenzen aan drie zeeën, de Zwarte Zee, de Zee van Marmara en de Adriatische Zee. En met Veliko Turnovo als hoofdstad.
1396 - Het begin van de 500 jaar Ottomaanse overheersing en de zwartste periode van het Bulgaarse geschiedenis. In deze periode vindt een massale islamisering plaats en werden veel kerken en kloosters vernietigd.
1876 - Mislukken van de April opstand, die genadeloos wordt afgestraft door de Ottomaanse overheersers. Heel Europa is begaan met het lot van de Bulgaren.
1878 - de Russische-Turkse oorlog wordt gewonnen door de Russen en mondt uit in het verdrag van San Stefano waarbij de grenzen van Bulgarije op 3 maart 1878 officieel worden vastgelegd.
1878 - In juli op het congres van Berlijn worden de grenzen van Bulgarije ingekrompen. Noord-Bulgarije met Sofia wordt een schatplichtig vorstendom, Zuid-Bulgarije (Roemelië) blijft een Ottomaanse provincie.
1879 - De Bulgaarse constitutie wordt aangenomen, waarin Bulgarije officieel een parlementaire monarchie wordt. Het begin van de Derde Bulgaarse rijk.
1885 - 6 september, de eenwording van Oost-Rumelia met het Bulgaarse Vorstenhuis.
1908 - Bulgarije wordt een onafhankelijk tsarenrijk.
1912-1913 - De Balkan oorlogen, eerst tegen het Ottomaanse rijk en daarna tussen de diverse Balkan landen. In de eerste Balkanoorlog wordt Turkije door hoofdzakelijk Bulgarije teruggedrongen tot Constantinopel. Bulgarije verliest in de tweede Balkanoorlog Adrianopel aan Turkije, West-Tracië aan Griekenland, het grootste deel van Macedonië aan Servië en Zuid-Dobroedzja aan Roemenië.
1915-1918 - Deelname aan de Eerste Wereldoorlog aan de zijde van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije.
1919 - Vrede van Neuilly: Bulgarije verliest Oost-Thracië en zijn toegang tot de Egeïsche Zee aan Griekenland en Strumica aan Servië. Begin van een periode van politieke instabiliteit.
1919-1923 - Regering van volkspartijen, minister-president Stamboliski (in 1923 vermoord).
1925 - Communisten plegen een bomaanslag op de kathedraal in Sofia met als gevolg 150 dodelijke slachtoffers.
1935 - Tsaar Boris III komt na interne onlusten aan het hoofd van een autoritaire regering.
1940 - Teruggave van Zuid-Dobroedzja aan Bulgarije.
1941 - Bulgarije treedt toe tot de As (alliantie met als kern Duitsland, Italië en Japan) in de hoop dat ze de eerder verloren regio's Thracië en Macedonië terug te kunnen herwinnen.
1943 - Antiregeringsdemonstraties redden de Joodse gemeenschap in Bulgarije van deportatie naar vernietigingskampen.
1944 - Bulgarije kiest alsnog de zijde van de geallieerden in de hoop een invasie door het Rode Leger te voorkomen, maar zonder succes.
1944 - In september valt Het Rode Leger alsnog aan om zo de Bulgaarse communisten de gelegenheid te geven om de macht te grijpen.
1946 - Afschaffing van de monarchie. Bulgarije wordt een volksrepubliek en Georgi Dimitrov regeringsleider.
1947 - Vredesverdrag van Parijs bevestigt de grenzen van 1940.
1954 - Todor Zhivkov wordt 1ste secretaris van de Bulgaarse Communistische Partij (BKP).
1971 - Nieuwe Bulgaarse grondwet naar voorbeeld van de Sovjet Unie. Todor Schivkov wordt ook voorzitter van de staatsraad.
1989 - Een democratisch parlement wordt heringevoerd in Bulgarije. Oude partijen wordt weer nieuw leven ingeroepen en nieuwe partijen en bewegingen ontstaan. Er wordt een grote nationale bijeenkomst belegd in Veliko Turnovo, waar de nieuwe constitutie van de Bulgaarse Republiek wordt aangenomen.
1992 - Toetreding van Bulgarije tot de Raad van Europa en ondertekening van een samenwerkingsakkoord met de EU.
1997 - De Bulgaarse valuta - de lev - wordt gekoppeld aan de toenmalige Duitse Mark.
1999 - Bulgarije wordt uitgenodigd om te onderhandelen over voorwaarden voor lidmaatschap van de Europese Unie.
2004 - Bulgarije wordt lid van de NAVO.
2005 - Bulgarije tekent officieel op 25 april voor toetreding tot de Europese Unie in 2007. De andere 25 EU landen zijn officieel akkoord gegaan met het toetredingsverdrag en verwachten van Bulgarije dat zij tegen die tijd de nodige hervormingen heeft doorgevoerd.
2007 - Op 1 januari is Bulgarije een officieel lid van de Europese Unie.

Cultureel erfgoed en UNESCO

Bulgarije heeft een prominent plekje gekregen op de werelderfgoedlijst van UNESCO en staat naast meer dan driehonderd andere plaatsen met een groot historisch, cultureel en natuurlijk belang, die door deze organisatie al jaren beschermd worden, zodat ze voor het nageslacht bewaard kunnen blijven.

Hieronder een lijst van de 9 Bulgaarse vermeldingen:

Het Rila klooster, opgericht al in het jaar 946, is ongetwijfeld de grootste trekpleister van het land. Het klooster ligt schitterend, op 1140 m hoogte, te midden van dichtbegroeide, eeuwenoude bossen. De prachtige muurschilderingen, de bijzondere architectuur, de fraaie fresco's, alles wat u hier ziet, zal u versteld doen staan. Het grootste, en volgens velen, het mooiste klooster van de Balkan is sinds 1961 een nationaal museum en werd in 1983 opgenomen in de werelderfgoed lijst van UNESCO.

Oud-Nesebar, gelegen op een prachtig rotsschiereiland in de Zwarte Zee, op een paar kilometer afstand van de bekende badplaats Zonnestrand (Sunny Beach), is een van de oudste steden van Europa.
Nesebar was een Thracische nederzetting tot 2000 jaar v.Chr. en heette toen Messambria, vernoemd naar een oude Thracische koning. Door haar strategische ligging heeft de stad ook tijdens de Griekse, Romeinse en Byzantijnse bewind haar belangrijke positie weten te behouden, met als hoogtepunt de 13de en 14de eeuw tijdens de Tweede Bulgaarse tsarenrijk.
Tegenwoordig is de oude stad een waar openlucht museum, waar op een relatief klein oppervlakte, de meest eeuwenoude monumenten, kerken en prachtige gebouwen van vrijwel alle historische tijdsperken te vinden zijn. Nesebar figureert in de lijst van UNESCO sinds 1983.

De Boyana kerk, een middeleeuws kerkje uit de 11de eeuw, gelegen in de buitenwijk van Sofia - Boyana. Het kerkje is beroemd om de schitterende fresco's en beschilderingen die tot de meest complete en bewaarde werken van Oost-Europese schilderkunst behoren. De Boyana kerk is sinds 1979 opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

De Thracische graftombe van Kazanlak werd ontdekt in 1944 en dateert uit de 4de eeuw v.Chr. De originele tombe, waarvan de buitengewoon mooie fresco's diverse Thracische rituelen weergeven, is echter gesloten voor publiek. Er is een replica van de tombe vlak naast het origineel, aan de rand van het centrum van Kazanlak, dat toegankelijk is voor bezoekers. De Thracische graftombe van Kazanlak is sinds 1979 opgenomen in de lijst van UNESCO.

Het Ivanovo rotsklooster, gelegen ten zuiden van Ruse, is een bijzonder kloostercomplex van in de kalkrotsen uitgehouwen kerken en kapellen. Op deze plaats groeven kluizenaars hun cellen en kerken uit tijdens de 12de eeuw. Het beste bewaarde onderdeel is de Heilige Moeder Kerk, dat via een pad of een steile trap te bereiken is. De bijzondere fresco's uit de 14de eeuw, waarmee de kerk versierd is, zijn de voornaamste reden dat dit klooster in 1979 opgenomen werd in de UNESCO lijst.

De Thracische graftombe van Sveshtari werd in 1982 per toeval ontdekt in de buurt van het dorp Sveshtari in het noordoosten van Bulgarije. De tombe uit de 3de eeuw v.Chr. is een uniek voorbeeld van Thracische bouwkunst. De combinatie van het decor, bestaand uit half menselijke en half plantachtige schilderingen en de 10 in de muren uitgehouwen vrouwenfiguren, zijn een uniek voorbeeld van nooit eerder gevonden Thracische kunststroming. De graftombe staat sinds 1985 op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

De ruiter van Madara is een groot reliëf van een levensechte paardrijder, uitgehakt in een rots, vlakbij het dorp Madara in het noordoosten van Bulgarije. Dit is een reliëf van een ridder, die een leeuw overmeestert, uitgehouwen in een steile rots op 23 m hoogte. Het beeld stamt uit begin 8ste eeuw en symboliseert de overwinning van het Bulgaarse rijk op het Byzantijnse imperium. Omdat het beeld een uniek middeleeuws monument is, staat het sinds 1979 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.

Het Pirin nationaal park, gelegen in het Pirin gebergte, is een gebied van 27.400 ha. met een hoogte van 1000-2900 m. Vanwege de unieke landschappen, de zeldzame rijkdom en diversiteit aan planten en dieren, is het park sinds 1983 een onderdeel van de UNESCO lijst.

Het Natuurreservaat Sreburna is een natuurreservaat in het Noordoosten van Bulgarije, vlakbij de stad Silistra aan de Donau. Het natuurreservaat bestaat uit het meer Srebarna en de omgeving ervan is een broedplaats van meer dan 160 vogelsoorten, waaronder de bijna uitgestorven Kroeskoppelikaan. Sreburna staat sinds 1983 op de lijst van UNESCO.

Naast deze vermeldingen staan er ook een aantal andere culturele monumenten op de kandidaat-lijst van UNESCO met o.a. de prachtige stad Plovdiv, het mooie Bachkovo Klooster, de indrukwekkende rotsen van Belogradchik, de Magura grot met prehistorische muurtekeningen, het kleinste stadje van Bulgarije - Melnik en het vlakbij gelegen Rozhen klooster.

Religie

Voor een groot deel van de Bulgaren is de religie meer een onderdeel van de cultuur dan een geloofsovertuiging. Dit is niet zo vreemd gezien er tijdens het communisme alle religies verboden waren en openlijk uitkomen voor je geloof zelfs als strafbaar werd gezien. Pas na de val van het communistische regime kregen alle Bulgaren de vrijheid en gelegenheid om op zoek te gaan naar hun geloof.
Het grootste deel van de Bulgaren zijn christenen en behoren tot de Bulgaarsorthodoxe kerk. Het christendom werd in 865 door de eerste Bulgaarse tsaar als officiële godsdienst ingevoerd. Tijdens de 500 jaar Ottomaanse bezetting vond echter een massale islamisering plaats door de overheersers. Veel kerken en kloosters werden toen vernietigd. De kerken die overbleven moesten altijd lager dan de moskeeën gebouwd worden.
Tegenwoordig is ongeveer 15 % van de bevolking moslim, voornamelijk Bulgaren van Turkse afkomst (etnische Turken), etnische Bulgaren die tijdens de Turkse bezetting tot de islam zijn overgegaan, de zogenaamde Pomaken en Roma's. Daarnaast zijn er kleine groepen rooms katholieken, protestanten en joden.
De vrijheid van godsdienst en de scheiding van kerk en staat worden door de Bulgaarse grondwet gegarandeerd.

Bevolking

Het totaal aantal inwoners van Bulgarije telt ongeveer 7,8 miljoen en is al jaren aan het afnemen.
De belangrijkste redenen hiervoor zijn de vergrijzing en de sterke emigratie. Sinds 1989 hebben bijna 2 miljoen Bulgaren hun land verlaten, waarvan een groot deel hoogopgeleide.
De Bulgaarse regering probeert verschillende maatregelen te treffen om de bevolkingsgroei te stimuleren, door bijvoorbeeld het financieel aantrekkelijk te maken om kinderen te krijgen en nieuwe banen te creëren voor de huidige jongeren, zodat ze hun geluk niet in het buitenland hoeven te zoeken.

De Bulgaarse keuken

Bulgarije heeft een heel eigen Slavische keuken met invloeden van de omliggende Balkan landen. De keuken is zeer gevarieerd en bestaat uit vers, gekookte, gegrilde of ovengerechten. Het eten is voor de Bulgaren een feest en daarom wordt er veel tijd aan besteed. U zult zelden een Bulgaar kant en klare maaltijden uit pakjes of bakjes zien eten. De gerechten moeten altijd zelfgemaakt zijn en bij voorkeur bestaan uit verse en ecologische producten.
Wat de Bulgaarse keuken nog leuker maakt, is dat elke regio in Bulgarije zijn eigen streekgerechten heeft die u nergens anders kunt proeven. Daarnaast worden veel bestaande gerechten ook aangepast waardoor het eten van al bekende gerechten alsnog een aangename verrassing kan worden.

- salades

De Bulgaren beginnen de maaltijd met een frisse salade gemaakt van verse en rauwe groenten zoals komkommer, tomaten, paprika, ui en/of sla, vaak aangevuld met een borrelglaasje Rakia - een soort jenever maar dan van fruit en het liefst zelfgestookt.
Een typische Bulgaarse salade is de Shopska salade, een mix van vers gesneden tomaten, komkommer, uien, paprika en peterselie bedekt met geraspte fetakaas.

- soepen

Een echte zomersoep is de Tarator - een koude soep gemaakt van stukjes komkommer, dille en walnoten aangemengd met yoghurt. Een ware dorstlesser tijdens de warme zomermaanden.
Daarnaast zijn er veel andere soorten warme vlees- en groentesoepen. De meest gegeten soepen zijn kippensoep, wittebonensoep, linzensoep en rundvleessoep. Voor de echte waaghalzen is er nog een soep die ze kunnen proberen - Shkembe chorba - een pittige soep gemaakt van pens en melk en op smaak gebracht met pepertjes en veel azijn.

- grill gerechten

De Bulgaren zijn dol op alle grillgerechten, maar de meest favorieten zijn Kufteta - platte gehaktballen, Kebabcheta - gekruide gehaktworstjes, Shishcheta - shashliks met stukjes vers vlees en groenten, Karnacheta - gerolde pikante worstjes en Nadenitsa - een soort rookworst. Daarnaast kunnen natuurlijk ook gewoon karbonades en alle andere soorten vlees gegrilld worden. Als u van alles wat wilt proberen dan kunt u gewoon Meshana skara bestellen, oftewel mixed grill.

- ovengerechten

De Bulgaren zijn ook dol op ovengerechten en het liefst combineren ze verschillende vleessoorten, groenten en kruiden. Ze kiezen de combinaties echter zorgvuldig zodat de smaken van alle producten en ingrediënten elkaar aansterken en aanvullen. De meest gebruikte kruiden voor de ovengerechten zijn Platte peterselie, Sharena sol (een mix van Balkan kruiden), Chubritsa (een soort oregano), rode paprika poeder, Dafinov list (laurier blad), rozemarijn en knoflook.
Een voorbeeld van typische voor Bulgarije ovengerecht zijn de Kavarma - stukjes vlees, champignons, verse groenten, uien en afhankelijk van de regio nog extra, soms geheime, ingrediënten, en de Guvetche - een gerecht dat gemaakt kan worden van alle soorten vlees, groenten, tomaten, feta kaas en ei, gekookt en geserveerd in een keramisch potje. Een echte aanrader zijn de Sarmi, met vlees of rijst gevulde druiven- of koolbladeren.

- vegetarische gerechten

De Bulgaarse keuken heeft enorm veel keus aan vegetarische gerechten, zoals salades, soepen, en veel ovengerechten gemaakt van diverse groenten, aardappelen en soms in combinatie met feta kaas en eieren.
Deze gerechten staan niet altijd als vegetarisch vermeld op de kaart, want voor de Bulgaren zijn het normale maaltijden.

- brood- en deeggerechten

De Bulgaren zijn echte broodliefhebbers en het liefst versgebakken en als het kan de hele dag door. Zoals wij in Nederland een patatje of kroket eten tussendoor, zo zult u in Bulgarije veel kleine broodwinkeltjes zien waar u op elk moment van de dag een gevuld broodje, pizza of banitsas en mekitsa kunt halen. Banitsa is een heerlijke Bulgaarse specialiteit gemaakt van filo deeg, yoghurt, eieren en fetakaas. Mekitsas zijn een soort platte donuts die vooral voor ontbijt gegeten worden.

- overige gerechten

Het is bijna onmogelijk om alle lekkere gerechten van de Bulgaarse keuken te beschrijven. U kunt ze beter zelf ter plaatse uitproberen. Wat wel typerend voor de Bulgaarse keuken is dat er in veel gerechten feta kaas (Sirene) en/of de yoghurt (Kiselo mliako) worden gebruikt. De Hollandse gele kaas wordt in Bulgarije Kashkaval genoemd.
Terug naar overzicht